Op 7 maart heeft de kiezer duidelijk gesproken. De PvdA en de SP zitten enorm in de lift. GroenLinks blijft ongeveer gelijk, of stijgt licht. In mijn eigen woonplaats is de locale partij PLOP uitgekomen op een zetelaantal dat 2 lager ligt dan bij de vorige verkiezingen. Die zijn beide naar de PvdA toegegaan. Het CDA heeft er één verloren die ging naar de SP en bovendien is de raad uitgebreid met twee zetels. Die gingen ook naar de PvdA en de SP. Voor de verkiezingen dachten we nog dat we ook mee konden profiteren van de uitbreiding in zetelaantal. Het kwam er niet eens dichtbij.
Voor heel Drenthe is dat voor GroenLinks globaal hetzelfde beeld. In percentage licht teruggelopen of ongeveer gelijk gebleven en in zetels gelijk gebleven. Met als gunstige uitschieter Tynaarlo waar collegedeelname beloond werd met een extra zetel op basis van een mooi extra percentage. De twee gemeentes waar GroenLinks voor het eerst meedeed kwamen ook goed uit de bus: Meppel en Borger-Odoorn kunnen nu in de raad het groene en sociale geluid van onze partij met de binnenkomst van één zetel verwachten.
De PvdA heeft in alle Drentse gemeentes (fors) gewonnen. Waar de SP meedeed (Assen, Midden-Drenthe en Emmen) bleef de (percentuele) winst voor GroenLinks uit. Maar ook daar handhaafden we de zetels. Ons resultaat is dus een bevestiging van de landelijke uitslag.
De vraag is of deze uitslag een tendens aangeeft voor de staten. De staten hebben nu 51 zetels, dat zullen (met dank aan de senator Hans Engels van D66; hij gaf de doorslag in de stemming) er bij de volgende verkiezingen 41 zijn. De gemeenteraadsverkiezingen geven een beeld, maar niet meer dan dat. Statenverkiezingen zijn nog meer een afspiegeling van landelijke uitslagen. Maar de trend dat de locale partijen teruglopen kunnen we rustig meenemen voor de statenverkiezingen van volgend jaar.
De uitslag van 2003 vertaald naar 41 zetels zou er zo uitgezien hebben (tussen haakjes het huidige aantal, zonder de éénpersoonspartijen) . PvdA 16 (19), CDA 11 (12), VVD 8 (9), GroenLinks 3 (4), ChristenUnie 2 (2) en D66 1 (2). GroenLinks kon ook nog een extra zetel krijgen door de lijstverbinding met de PvdA.
Voor een voorspelling heb ik gebruik gemaakt van de opiniepeiling van Maurice de Hond. Voor Drenthe is een gemiddelde getrokken tussen dit landelijke opiniepercentage en werkelijke uitslag. Dat resulteert in het volgende: PvdA 18, CDA 7, VVD 7, GroenLinks 4, ChristenUnie 3, D66 1, Drentse partij 1.
De grootste onzekerheid is of de SP mee gaat doen. De voorspelling en de uitslag kan dan helemaal op zijn kop gezet worden.
Willem Kuiper